Buitenkampers

De makers van Het jaar 2602 en Contractpensions-Djangan loepah! komen in het najaar van 2013 met een nieuwe film over de nog nooit eerder vertelde geschiedenis van de Buitenkampers.

Enige maanden na de Japanse inval in Nederlands-Indië begon de registratie van alle Nederlanders. Er werd daarbij voor het eerst het raciale onderscheid gemaakt tussen volbloed Nederlanders (totoks) en gemengdbloedige Nederlanders (Indo’s).

De totoks en zij met weinig inheemse voorouders werden geïnterneerd, in de zogenoemde Jappenkampen terwijl de meeste Indo’s meestal “vogelvrij” en zonder inkomen buiten het kamp bleven (hun vaders en echtgenoten waren vrijwel allemaal geïnterneerd). Zij konden amper aan eten, medicijnen of kleding komen. Aanvankelijk wisten de Japanners niet goed raad met de Indo’s: waar lag hun loyaliteit? Ze kregen het voordeel van de twijfel, in de hoop dat ze te mobiliseren waren voor het Japanse ideaal. Met een afstammingsbewijs, een pendaftaran, kon aangetoond worden dat er in de familie een Aziatische voorouder was.

De Buitenkampers leefden in een steeds vijandigere omgeving en hadden grote moeite om in leven te blijven. Hun vrijheid was zeer relatief. Na de bevrijding en de ontberingen van de Japanse tijd werd het leven er voor hen ook niet beter op, en volgde er een zo mogelijk nog heftigere periode: ‘de Bersiap’.

Het is de eerste keer dat er een film is gemaakt over deze lang verzwegen en voor velen onbekende periode uit de vaderlandse geschiedenis. In Buitenkampers – Boekan main, boekan main!, waarin openhartige vraaggesprekken worden afgewisseld met bijzonder archiefmateriaal, wordt dit zwijgen na meer dan zeventig jaar doorbroken.